OM eist 25 miljoen boete tegen 'amateuristisch' Sabic
6 november, 12:42 • 4 minuten leestijd
Het Openbaar Ministerie eist een boete van 25 miljoen euro tegen Sabic. De officier van justitie noemt het chemiebedrijf 'amateuristisch' als het gaat om veiligheid.
Sabic wordt verantwoordelijk gehouden voor vier zware incidenten op het Chemelot-industrieterrein in Sittard-Geleen. Bij een van de ongelukken viel een dode en twee mensen liepen flinke brandwonden op.
Volgens de officier van justitie is Sabic een organisatie die haar werkprocessen niet op orde heeft, die nauwelijks toezicht houdt en niet leert van incidenten. Veiligheid, gezondheid en milieu lijken op papier veel belangrijker dan in de praktijk.
Jarenlang onderzoek
Het OM deed jarenlang onderzoek. Naast Sabic staan nog drie bedrijven terecht in dit proces. Ook Chemelot zelf staat voor het hekje, omdat Chemelot Site Permit bv de overkoepelende vergunninghouder is en moet toezien op de veiligheid.
De zaken tegen de andere bedrijven komen later deze week en volgende week aan de orde bij de rechtbank.
Dodelijk ongeval
Twee mannen liepen tussen kerst en nieuwjaar 2016 zware brandwonden op na een korte hevige brand bij onderhoudswerk bij een naftakraker van Sabic. Een van mannen stierf enkele dagen later in het ziekenhuis.
Bij het openen van een afsluiter spoot onverwachts brandbare vloeistof naar buiten. Volgens de officier van justitie is Sabic nalatig geweest met werkinstructies, waardoor de onderhoudsmedewerkers totaal verrast werden. Sabic heeft onvoldoende maatregelen genomen na eerdere gelijksoortige incidenten, zo is het verwijt.
Gelijksoortig ongeluk
Bijna drie jaar later was het weer raak. Er gebeurde een ongeluk bij het openen van een afsluiter bij de Sabic-naftakraker. Ook toen spoot er onverwachts olie uit. Een onderhoudsmonteur liep daarbij brandwonden op. Sabic had bij de voorbereidingen van de klus de werknemer moeten wijzen op het afwijkende type afsluiter, vindt het OM. De eigen werkinstructies werden niet nageleefd.
(Tekst gaat verder onder foto)
Opslagtank
De geëiste boete slaat ook op het ongeluk bij een opslagtank met nafta (olie-product) in de zomer van 2015. Het drijvende dak van de tankopslag sloot niet goed af en dat was al bekend sinds 1971, zo schreef eerder de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
De geëiste boete slaat ook op het ongeluk bij een opslagtank met nafta (olie-product) in de zomer van 2015. Het drijvende dak van de tankopslag sloot niet goed af en dat was al bekend sinds 1971, zo schreef eerder de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Maar reparatie werd niet nodig geacht, omdat het altijd goed ging. Tot de zomer van 2015. Er kwam nafta naar buiten en het drijvende dak kantelde. Gevolg was een grote stankoverlast voor de omgeving. Het besluit om een waterscherm op te trekken om het probleem te beheersen verergerde de situatie, aldus het OM. Ook werden twee medewerkers zonder voldoende beschermingsmiddelen het dak opgestuurd om te inspecteren.
De economische strafkamer van de rechtbank Den Bosch heeft negen dagen uitgetrokken voor het proces tegen vier chemiebedrijven op het Chemelot-industriecomplex in Sittard-Geleen. Het gaat om Sabic, Borealis Plastomers, OCI Nitrogen en AnQore, Ook Chemelot zelf is als overkoepelende vergunninghouder gedagvaard. De zaken tegen Sabic zijn vorige week behandeld en maandag volgde de strafeis.
Voor de ernstige economische delicten kan de rechtbank boetes opleggen aan de bedrijven. Er zijn geen personen gedagvaard.
Weglekkend gas
Het weglekken van het gas isobutaan (vaak gebruikt als drijfgas in spuitbussen, bijvoorbeeld met haarlak) is ook verwijtbaar, aldus het OM. Het weglekken werd dagenlang niet opgemerkt door Sabic, waardoor het gas via een koeltoren in de lucht kon komen.
Sabic heeft volgens het OM niet alle maatregelen getroffen om mensen te beschermen en de lekkage is niet tijdig gemeld aan de provincie als toezichthouder. Daarmee heeft het bedrijf de milieuvergunning overtreden.
Woensdag mag Sabic in de rechtszaal reageren op de eisen van het OM. Later dit jaar of begin volgend jaar oordeelt de rechtbank of Sabic schuldig is.
Vrijspraak gevraagd
De advocaat van Sabic, Daan Doorenbos, vindt de eis van het OM buiten alle proporties. Hij vraagt vrijspraak omdat de zaken volgens hem zijn verjaard. Ze zijn verjaard omdat van opzet geen sprake is en het dus niet om misdrijven gaat, redeneert de advocaat.
Ook verwerpt hij de onderbouwing van de geëiste boete van 25 miljoen euro. De officier van justitie heeft de omzet van Sabic wereldwijd als maatstaf genomen, terwijl de formele verdachte volgens de advocaat Sabic Limburg bv is. Over dat dochterbedrijf zijn overigens geen omzet- en winstcijfers openbaar.
Chemelot (mede)verantwoordelijk
In deze rechtszaak over veiligheid speelt ook de vraag of Chemelot als overkoepelende vergunninghouder strafrechtelijk (mede)verantwoordelijk is bij zware, verwijtbare ongevallen. Of ligt de juridische verantwoordelijkheid helemaal bij de individuele bedrijven?
De officier van justitie stelt dat er één omgevingsvergunning is voor alle activiteiten op Chemelot, daar vallen in haar ogen ook alle fabrieken en chemische processen onder. Chemelot mag ook direct maatregelen nemen als fabrieken zich niet aan de vergunning houden. Ze zijn dus ook verantwoordelijk te stellen bij incidenten, aldus de redenering van het OM .
Later in het proces komt de officier van justitie met zijn strafeis tegen Chemelot.
Het Chemelot-complex in Sittard-Geleen is een van de grootste chemische industrieterreinen in Europa (800 hectare). Ooit stonden er alleen fabrieken van DSM, maar deze eeuw is DSM geleidelijk verdwenen van het industrieterrein. Er staat nu geen enkele fabriek meer van DSM Firmenich, zoals het concern tegenwoordig heet.
Chemelot telt nu 60 fabrieken die halffabrikanten maken voor de industrie en de landbouwsector. Ook is op het terrein een campus gevestigd, waarin bedrijven, onderwijs en overheid samenwerken om innovaties van de grond te trekken.
