Hel op zee in Herdenkingspark Roermond

Tienduizenden overleden door aanvallen van geallieerden of door ziekte. Het betreft een reizende tentoonstelling die eerder in Den Haag was en na Roermond nog naar Bronbeek en Den Helder gaat.

De vaders van Roermondenaren Charlotte van Dijk-Pieters en Wim Kemp hebben de transporten meegemaakt en overleefd. "Over de dwangarbeid aan de Birma-spoorweg en in de steenkoolmijnen in Japan vertelde hij wel eens, maar over de Hell Ships zweeg hij", zegt Charlotte van Dijk. Wim Kemp maakte hetzelfde mee, hij ging zelf op zoek naar het verhaal van de Japanse schepen, volgepakt met dwangarbeiders van allerlei nationaliteiten. "De omstandigheden in de ruimen waar de mensen opeen gepakt zaten waren erbarmelijk. Er braken ziektes uit waar velen aan bezweken. Het grootste gevaar kwam van de geallieerden die jacht maakten op Japanse koopvaardijschepen, niet wetende dat er duizenden mensen aan boord waren."

Tussen 1942 en 1945 werden 22 schepen tot zinken gebracht. Dat kostte ergens tussen de 22.000 en 27.000 geallieerde krijgsgevangenen het leven. Over het aantal burgers uit de door Japan bezette gebieden die op de schepen stierven bestaan alleen schattingen, maar het moet een veelvoud zijn geweest van het aantal krijgsgevangenen. Wim Kemp ziet de tentoonstelling Hell Ships, Japanse gevangenen op zee als meen eerbetoon aan allen die daar het leven lieten. Maar ook aan zij die het overleefden, zoals Wims vader. "Dankzij hen kennen we de verhalen en kan zo'n tentoonstelling als deze gemaakt worden."

Charlotte van Dijk-Pieters zag de tentoonstelling al eerder in Den Haag. "Toen begreep ik waarom mijn vader zo stil was over deze ervaring. Als je leest over al die duizenden krijgsgevangenen maar ook al die romoesjas, meestal Javaanse dwangarbeiders, allemaal opeen gepropt, jonge en oude mensen door elkaar....... ik begrijp dat je dit niet van je af kan zetten en dat het heel moeilijk is om dit over te brengen, zeker aan je kinderen en kleinkinderen."