Meer afstand tussen Zuyd Hogeschool en Confucius Instituut

Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs schreef eerder deze maand aan de Tweede Kamer dat zijn ministerie meerdere gesprekken heeft gevoerd met onder andere Zuyd Hogeschool over samenwerking met het Chinese netwerk.

De minister zegt in antwoord op Kamervragen dat hij "betrokken instellingen heeft geadviseerd om de samenwerking met de Confucius Instituten te beëindigen." Het is een advies, omdat het ministerie formeel geen bevoegdheid heeft om te bepalen met wie een universiteit of hogeschool samenwerkt. Een woordvoerder van Zuyd Hogeschool wijst erop dat er geen verbod op samenwerking is opgelegd.

Naar aanleiding van gesprekken met het ministerie blijkt dit jaar maart wel een nieuwe raad van toezicht te zijn aangetreden bij het Confucius Instituut Maastricht CIM, met Jan Zuidam als onafhankelijk voorzitter. Zuidam was onder meer lid van de raad van bestuur van DSM en voorzitter van werkgeversvereniging LWV.

In het verleden waren de banden tussen CIM en hogeschool nauwer, want de bestuursvoorzitter van de hogeschool zat in de toezichtsraad.

Het Confucius Instituut, dat bij de hogeschool in huis zit, is een hele kleine organisatie. Het geeft taal- en cultuurcursussen Chinees, onder andere aan leerlingen van Bernard Lievegoed College in Maastricht en Trevianum College in Sittard. En het helpt Zuyd Hogeschool bij het vinden van stageplekken in China voor studenten van de internationale opleidingen. Bij het instituut kunnen ook zogenoemde HSK-examens worden afgelegd (taalcertificaat).

Instituut Clingendael kwam drie jaar geleden met een rapport over Chinese invloed op het onderwijs in Nederland. In het rapport werd gewaarschuwd voor mogelijke beïnvloeding via Chinese samenwerkingsverbanden.

"Omdat de Confucius Instituten door de Chinese overheid worden aangestuurd en er een gebrek aan transparantie is, is de mogelijkheid van politieke beïnvloeding door China via de Confucius Instituten steeds aanwezig," staat in het rapport van Clingendael. De minister van Onderwijs heeft gewezen op het risico dat gevoelige onderzoeksinformatie van Nederlandse opleidingen weglekt naar China.

De Universiteit in Leiden is inmiddels gestopt met de samenwerking, de Rijksuniversiteit Groningen handhaaft haar samenwerking met het Chinese instituut net als Zuyd Hogeschool.

Gelet op de aard van de werkzaamheden van het Confucius Instituut Maastricht, ziet Zuyd Hogeschool geen inhoudelijke bezwaren. "Het Confucius Instituut Maastricht doet in tegenstelling tot verschillende andere Confucius Instituten geen enkel onderzoek en richt zich enkel op het aanbieden van taal- en cultuurcursussen. Op geen enkele manier is gebleken dat deze activiteiten schadelijk zijn voor de kennispositie van Nederland", stelt de woordvoerder van Zuyd Hogeschool.

Dongbei University of Finance and Economics in Dalian is de samenwerkingspartner van de hogeschool in Confucius Instituut. Zuyd draagt 50.000 euro per jaar bij aan het salaris van de directeur en de administratief ondersteuner. Meer mensen werken er niet. Het samenwerkingscontract loopt tot 2027.