Maatregelen ongewenst gedrag UM: 'Moet blijken of het werkt'

De universiteit neemt maatregelen, maar of deze hun vruchten afwerpen is nog maar de vraag.

Enkele duizenden UM-studenten vulden in 2021 een enquête van de universiteit in over seksueel geweld en seksuele intimidatie. De resultaten daarvan waren schokkend; bijna 10 procent van de ondervraagden had namelijk te maken gehad met verkrachting. Om studenten en medewerkers een betere bescherming te bieden bij seksueel geweld, ondertekende de universiteit het manifest Let's talk about Yes van Amnesty International.

Maar ongeveer een jaar later, in oktober 2022, komt Feminists of Maastricht (FoM), een groep UM-studenten die zich bezighoudt met gendergelijkheid, naar buiten met een brief gericht aan de universiteit. Volgens de groep zou een student verkracht zijn door een medestudent die daarvan een bekentenis op band zou hebben opgenomen. De universiteit zou daarvan op de hoogte zijn en haar verantwoordelijkheid niet nemen bij het grensoverschrijdend seksueel gedrag. In die brief beschuldigt FoM de universiteit daarom als 'de verdediger van aanranders, aanvallers en verkrachters'.

Rianne Letschert, bestuursvoorzitter van UM, ontkrachtte de aantijgingen. "Als er een geval is van verkrachting bij de universiteit waarvoor er bewijs is, dan zou ik daarvan op de hoogte zijn", beweerde ze. Letschert ging het gesprek aan met de feministen en kondigde later aan dat eerstejaars verplicht MeToo-lessen zouden moeten krijgen.

Vandaag de dag is de universiteit nog steeds bezig met het vormgeven van die lessen, die vanaf het begin van komend schooljaar op de agenda staan.

Naast het manifest en de MeToo-lessen zijn er nog andere maatregelen genomen. Zo is er een team Sociale Veiligheid en richtte de universiteit het Concerns & Complaints Point in. Daarnaast is er voor medewerkers een Ombudsfunctionaris die vanaf 2023 ook uitgebreid wordt naar studenten. En er worden trainingen gegeven voor leidinggevenden, vertrouwenspersonen en studie- en studentenverenigingen. Voor studenten zijn er workshops die focussen op preventie.

Op de vraag of deze maatregelen hun vruchten afwerpen, antwoordt UM-woordvoerder Koen Augustijn: "Dat zal moeten blijken. Ik durf niet te zeggen dat er dalingen zijn, maar het is ook lastig te meten." In ieder geval komen er nog steeds zaken aan het licht. Maandag, bijvoorbeeld, kwam via universiteitsblad De Observant naar buiten dat een hoogleraar op non-actief is gesteld vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag. De eerste melding daarvan werd in het najaar van 2022 gedaan.

Volgens Augustijn is het zichtbaar en bespreekbaar maken belangrijk. Zo kan er immers actie worden ondernomen. "De sleutel naar een veilige werkomgeving ligt allereerst bij het gedrag van (mogelijke) plegers. Daar moeten we het in alle openheid over blijven hebben om met succes ongewenst gedrag tegen te gaan, om het te voorkomen. En als het tóch gebeurt, is het essentieel dat mensen die te maken krijgen met ongewenst gedrag de ruimte krijgen en zich veilig genoeg voelen om zich te melden. Aan dat alles moeten we ook de komende jaren blijven werken."