Lenaers wil 'soort spreidingswet' voor Europese migratie

De gemeente Roerdalen discussieert al een jaar lang over de huisvesting van vluchtelingen. Het initiatief om migranten op te vangen in kleinschalige woonprojecten in de zes dorpskernen levert veel discussie op.

De dilemma's in Roerdalen spelen in heel Europa, nu de toestroom van migranten fors is gestegen. "De opvang is vol en procedures lopen vast. Daardoor is het moeilijk om mensen die onze hulp echt nodig hebben die hulp ook snel te geven", zo zegt Europarlementarier Jeroen Lenaers in het programma AvondGasten Europa.

Lenaers formuleerde met collega-parlementariërs voorstellen om migratie op Europees niveau beter te regelen. De discussie zit vast sinds 2015, toen Polen en Hongarije weigerden om vluchtelingen op te nemen tijdens de vluchtelingencrisis. "Voor het eerst in zes jaar moeten de lidstaten met ons onderhandelen", zo zegt de Europarlementariër uit Stramproy.

"We hebben te maken met een enorme toename in de cijfers. Vorig jaar kwamen 330 duizend mensen illegaal naar Europa", aldus Lenaers in AvondGasten Europa. "Niet volgens de geijkte procedures, maar door te proberen ergens de grens over te steken . Dat is het hoogste aantal sinds 2016, dat was een crisisjaar."

Lenaers zegt dat dat in heel Europa zorgt voor opvang die vol is en procedures die vastlopen. "Daardoor is het moeilijk om mensen die onze hulp nodig hebben, die hulp ook snel te geven. We zien dat twee derde van de mensen die naar Europa komen geen asiel krijgen. Die vluchten niet echt voor oorlog of voor geweld. Dat is te veel, daar moet je andere oplossing voor vinden. Daar zijn we al heel lang mee bezig."

Op dit moment gelden de Dublin-regels voor asielzoekers die Europa binnenkomen. Dat betekent dat vluchtelingen asiel moeten aanvragen in het land waar ze aankomen, meestal Griekenland of Italië. Veel vluchtelingen willen liever naar Duitsland, Oostenrijk, Nederland of Zweden, omdat de opvang en regels voor familiehereniging daar beter zijn. "Persoonlijk vind ik dat mensen naar Europa komen, niet naar een specifiek land", aldus Lenaers. "We hebben nu een andere oplossing bedacht. Daarin zeggen we eigenlijk: het gaat op vrijwillige basis. Ieder land mag een aantal plaatsen beschikbaar stellen. De vluchtelingen worden herverdeeld uit landen als Griekenland en Italië, waar heel veel mensen zijn."

Die vrijwillige herverdeling is op dit moment de bestaande praktijk in Europa. Italië en Griekenland klagen over een gebrek aan solidariteit, omdat de vluchtelingen daar als eerste aankomen. Lenaers herkent dat dilemma. "Er is een stok achter de deur waar wij als Europees Parlement echt op inzetten. Als die vrijwillige plaatsen niet genoeg zijn om het probleem op te lossen, worden landen uitgenodigd om nog een keer vrijwillige plaatsen aan te bieden. En als dat niet lukt, komt er alsnog gewoon een beslissing in Europa. Herverdeling op basis van economische draagkracht."

In de voorstellen krijgt de Europese Commissie de bevoegdheid om te bepalen wanneer er sprake is van een crisissituatie. Op dat moment kunnen landen gedwongen worden om asielzoekers over te nemen. Lenaers vindt die dwang noodzakelijk als laatste stok achter de deur. "Een Europese spreidingswet? Eigenlijk wel ja. Maar heel nadrukkelijk aan het einde van een traject. Lidstaten hebben daarvoor alle mogelijkheid te regelen dat het probleem voor landen als Griekenland en Italië wordt opgelost. Ik denk dat dat een hele realistische oplossing is. De opdracht is om met zijn allen de uitdaging aan te gaan."

De aflevering van AvondGasten Europa is hier terug te zien. In het Europees Parlement doen ook de leerlingen van De Keerkring uit Cadier en Keer mee aan de discussie.