Hogere kiesdrempel moet wildgroei aan partijen beperken

Het Gouvernement in Maastricht. © iStock
Aan de komende Statenverkiezingen doen een record aantal partijen mee, 18 in totaal. Bij de vorige verkiezingen waren dat er nog 13. Door deze versplintering wordt besturen steeds lastiger en daardoor klinkt de roep om een hogere kiesdrempel steeds luider.
Politicoloog en oud-gedeputeerde Joost van den Akker vindt dat de lat hoger moet komen te liggen. Hij is landelijk een petitie gestart om de kiesdrempel in de Tweede Kamer te verhogen. Maar wat hem betreft geldt dat ook voor provincies en gemeenten.

Kiesdeler

Om gekozen te worden in de politiek moet een partij de kiesdeler halen. Dat staat gelijk aan het aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door het aantal zetels. Stel, er zijn 500.000 stemmen uitgebracht en er zijn 50 zetels te verdelen, dan is de kiesdeler 10.000 stemmen.
Wordt de kiesdeler niet gehaald dan profiteren kleine partijen vaak van de restzetels. Zo zitten er in de gemeenteraad van Maastricht vijf kleine partijen die de kiesdeler niet haalden, maar door de verdeling van de restzetels wel in de raad kwamen.

Restzetel

Met de petitie wil Joost van den Akker de kiesdrempel verhogen. Uitgangspunt is dat een partij eerst de kiesdeler moet halen en pas dan in aanmerking kan komen voor een restzetel. "Je ziet dat er steeds meer onvrede is over de politiek. Maatschappelijke problemen worden niet opgelost en dus komen er steeds politieke partijen bij. En dat maakt besturen vrijwel onmogelijk", zegt hij.

Tegenstrijdig

Aan de laatste statenverkiezingen in Limburg deden 13 partijen mee. Daarvan werden er elf gekozen in Provinciale Staten. Door intern gedoe en ruzies kwamen er drie nieuwe partijen bij. En dus staat de teller nu op 14 partijen. Statenlid Emma Palmen stapte uit onvrede uit het CDA en begon de eenmansfractie Omzien!. "Het systeem is nu gewoon zo. Ik heb daar zelf ook aan meegedaan. Dus dat is dubbel en tegenstrijdig. Maar ik ben voor een hogere kiesdrempel om nog meer versplintering in de politiek tegen te gaan", stelt Palmen.

Kwaliteit

Nora Vissers, docent en onderzoeker aan de Universiteit Maastricht, pleit ook voor een hogere kiesdrempel. "Het nadeel van een eenmansfractie is dat je vaak alleen zit. Het is een deeltijdbaan met een beperkt aantal uren. Met die tijd kun je onvoldoende ingewikkelde dossiers bestuderen of de macht controleren."
Volgens politicoloog Van den Akker heeft dat ook gevolgen voor de kwaliteit. "Elke partij wil zijn zegje doen, dat kost heel veel spreektijd. Partijen kunnen het werk vaak niet aan en zijn vooral bezig met elkaar in plaats van met de grote problemen op te lossen. En dat komt de kwaliteit van het bestuur niet ten goede."

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar redactie@l1.nl!