Kunstenaar vervangt leraar: 'Denken buiten alle kaders'

Op dit moment worden 22 mensen uit de creatieve sector in Theater de Garage in Venlo met een spoedcursus klaargestoomd. Zij gaan dan tijdens de actie 'Mag ik je klas voor een dag' een leraar op een basisschool vervangen.

"We vinden het belangrijk om uit te zoeken wat er gebeurt als je een kunstenaar laat vervangen. Wat gebeurt er met de dynamiek op school, gaat er iets veranderen op een school? Het zijn niet alleen de creatieve vakken maar het is vooral ook op een creatieve manier de dag invullen", legt Ankie Rutten, directeur van Cultuurpad, uit aan Omroep P&M.

Cultuurpad is een organisatie uit Panningen die aan de slag is gegaan met de opdracht van vijf onderwijsstichtingen. "Directeuren van de aangesloten basisscholen kiezen welke leraar een dagje vrij kan gebruiken of wie een dag iets anders kan gaan doen. Ze krijgen dan een van deze mensen. Dat zijn kunstenaars, modeontwerpers, graffitispecialisten, acteurs, muzikanten, theatermensen maar ook een leerkracht die uit het onderwijs is gestapt en een groot creatief brein heeft."

Beeldend kunstenares Helmie van de Riet is een van de deelnemers. "Ik geef al heel lang workshops in het basisonderwijs en middelbaar onderwijs. Het zijn altijd projectjes of workshops van hooguit twee uur. Nu krijg ik de kans om het een hele dag te doen." Ze heeft al een beeld van hoe ze het gaat aanpakken. "We hebben een thema en ik vraag de kinderen wat ze van mij willen leren. Ik heb ontdekt dat je met tekenen alle vakken aan kan hangen. Zo kun je dan vragen wat blauw bij ons betekent."

Hannelorie Rubie doet aan het experiment mee, omdat ze erin gelooft. "Het onderwijssysteem ligt vaak heel erg vast als structuur en systeem. Van de ene klas ga je naar de volgende, je moet aan die toets en die toets voldoen. Creativiteit vraagt juist denken buiten alle kaders en buiten alle boxen. Ik denk dat als je als buitenstaander in het onderwijs komt, je van andere waarde kunt zijn. Iets anders kunt toevoegen."

De kunstenmaker, zoals ze zichzelf noemt, komt zelf uit het onderwijs. "Ik heb bijna 30 jaar voor de klas gestaan, de laatste 10 jaar als zzp'er. Ik verzorg workshop en ga met teams aan de slag. Ik probeer de verbinding te maken met wat in de klas gebeurt, samen met natuur en literatuur. Ik geloof heel erg in de kracht van kinderen en hun creativiteit en alles wat de wereld te brengen heeft."

De creatieve deelnemers kijken beiden uit naar het doen. "Ik ben niet van heel erg voorbereiden, in de zin van alles gecontroleerd hebben", zegt Rubie. "Maar vooral beginnen en ervaring opdoen. Kijken wat het ons brengt en daar weer samen van leren voor een volgende stap."

Inmiddels is er al één experiment geweest. "We hebben veel ontdekt", geeft de directeur van Cultuurpad aan. "Er ontsnapten toen kleuters. Dat hebben we meegenomen in de cursus. Er zijn een aantal dingen waar de deelnemers zich aan moeten houden. Het moet veilig zijn, dat is belangrijk. Daarnaast kunnen ze helemaal los. Het brengt iets positiefs met zich mee of juist weerstand op basisscholen, dat hebben we ook al gehad. De kunstenaars houden zich niet aan de structuur van de leerkracht en die dynamiek is het stuk experiment."

Rutten van Cultuurpad hoopt dat de actiedag, als de deelnemers daadwerkelijk voor de klas staan, in november of december zal zijn. "Het is geslaagd als we kunnen zeggen: het brengt een kwaliteitsimpuls in een school, het verlicht het werk van een leerkracht."