Provincie: geen windmolens in zoekgebied Einstein Telescoop

Die stap is nodig om de Europese concurrentiepositie voor de kandidatuur van de telescoop te waarborgen en niet te verzwakken, aldus het provinciebestuur.

Concurrent Sardinië heeft al besloten om beslissingen over nieuwe windmolens uit te stellen totdat Europa een besluit heeft genomen over de locatie voor de Einstein Telescoop. Een beslissing daarover wordt niet eerder dan 2025 verwacht.

Het besluit van het provinciebestuur betekent dat er tot dat moment een streep gaat door de plannen voor vier tot acht windturbines op de grens van Heerlen, Kerkrade en Simpelveld. Bij de behandeling van de Voorjaarsnota in het Limburgs Parlement op 1 juli had gedeputeerde Stephan Satijn (VVD) dat al aangekondigd.

Het binnenhalen van de Einstein Telescoop wringt soms met andere belangrijke doelstellingen, zo zei Satijn toen. De provincie gaat in ieder geval met de gemeenten in Parkstad in gesprek over hoe de taakstelling op het gebied van de overgang naar duurzame energie alsnog kan worden behaald. Het beoogde windmolenpark zou goed geweest zijn voor 8 tot 9 procent van die taakstelling in Zuid-Limburg.

Het provinciebestuur verwijst voor zijn opstelling onder meer naar een brief van het Nationaal Instituut voor subatomaire Fysica (Nikhef). Daarin wordt gesteld dat windturbines een belangrijke trillingsbron zijn. Als voorbeeld wordt gewezen op de windmolens rond Aken. Die zorgen voor trillingen die op ruim twaalf kilometer afstand op 250 meter diepte te meten zijn bij de buurtschap Terziet, vlakbij Epen.

Daarom is het verstandig de komende jaren geen nieuwe bronnen van ruis te introduceren rond het zoekgebied van de Einstein Telescoop, vindt Nikhef. De komende jaren wordt verder geologisch onderzoek verricht naar de beste locatie voor de telescoop.

Ook gaat Nikhef onderzoek begeleiden naar windmolens die voor veel minder verstoring in de ondergrond zorgen en daarmee mogelijk wel te combineren zijn met de Einstein Telescoop. Die studies zullen op zijn vroegst vanaf 2024 tot resultaten leiden.

Het provinciebestuur meldt overigens dat het moratorium ook geldt voor mijnbouw en ontgrondingen in een zone van 10 kilometer rond het zoekgebied van de telescoop. Daarvoor zijn aan Nederlandse kant geen initiatieven bekend. Maar wel aan Waalse kant, voor een zinkmijn. Ook ligt er een plan voor zes windmolens in de Waalse grensgemeente Dalhem.

"Wij werken aan een convenant met Wallonië, waarbij het onze inzet is om gelijke waarborgen te bieden in het omgevingsbeleid", zo stelt het provinciebestuur. Bij de Einstein Telescoop gaat het om een 10 kilometer lang ondergronds instrument en netwerk van buizen waarmee zwaartegolven uit heelal worden gemeten. Ze moet komen in een driehoek van het Heuvelland en de Belgische en Duitse grensstreek.