Reizen carnavalsvakantie onzeker door beperkingen QR-code

De discussie over de Europese QR-code barstte los, nadat individuele lidstaten zelfstandig eigen maatregelen invoerden om de verspreiding van de omikron-variant tegen te gaan. Zo eisten landen naast de QR-code bijvoorbeeld een boosterprik, een negatieve PCR-test of een verplichte quarantaine. Dat was tegen het zere been van Brussel, dat juist een systeem van QR-codes had ingevoerd om die eisen binnen heel Europa gelijk te trekken.

De lidstaten spraken af om het Europese systeem van QR-codes opnieuw te respecteren, maar wel een maximale geldigheidstermijn in te voeren voor de vaccinatieprik. Daarvoor werd een periode van 9 maanden gekozen, omdat vaccins na verloop van tijd niet meer goed beschermen. "De regeringsleiders stoten zich voor de vierde keer aan deze zelfde steen", zo zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers. "Maak nu een duidelijk beleid dat voor iedereen geldt. Iedere keer opnieuw wordt dat toegezegd, maar zo gauw het links of rechts opschuift, houdt niemand zich daar meer aan. Dan zitten we weer in de chaos. Ik vind het oprecht schandalig. We hebben een miljard van die reiscertificaten gedownload ondertussen. Dat bewijst wel dat Europa kan leveren als het gevraagd wordt."

Het gevolg van de beperkte geldigheidsduur is dat de QR-code nog maar negen maanden (270 dagen) geldig blijft na de laatste vaccinatie: zes maanden voor de beste effectiviteit, daarna nog drie maanden om de vaccinatie te verversen. Mensen die hun laatste vaccinatie op 1 juni 2021 kregen, zien hun groene vinkje in de Corona Check-app 270 dagen later op 26 februari verlopen. Dat is exact het begin van de carnavalsvakantie. Reizen naar Frankrijk of Oostenrijk is zonder die QR-code niet mogelijk. Aan het einde van de carnavalsvakantie, op 6 maart, vervallen de QR-codes van de mensen die voor 9 juni hun laatste vaccinatieprik ontvingen. Belangrijk voor de terugreis. "De beperking in de duur van de QR-code vind ik te verdedigen op basis van de kennis van nu", zo zegt PvdA-Europarlementariër Vera Tax. "Het geeft duidelijkheid. Ik ben vooral blij met de verlenging. Zo is het reizen binnen de Europese Unie gewaarborgd."

De discussie over de QR-codes is extra beladen, doordat Nederland de toegang tot bijvoorbeeld restaurants of bioscopen heeft gekoppeld aan datzelfde Europese QR-reiscertificaat. Daardoor kunnen ook die toegangsbewijzen vervallen voor mensen die 270 dagen geleden hun vaccinatie kregen, of meer dan 180 dagen geleden besmet raakten met corona. "Dat is uitermate ongelukkig", aldus Tax. "De lidstaten maken zelf andere keuzes, en besluiten om bijvoorbeeld al 2G in te voeren. Dat is ontzettend verwarrend voor de reiziger. Maar die onduidelijkheid wordt gecreëerd door de lidstaten, niet door de Unie."

Volgens de Europese Commissie is de tijd nog niet rijp om het reiscertificaat af te schaffen. "De Europese Commissie wil het systeem van de reispas een jaar verlengen, tot in ieder geval 30 juni 2023", zo meldt NOS-correspondent Sander van Hoorn donderdag. "Het Europees Parlement en de Raad moet daar nog mee instemmen."
Zowel Lenaers als Tax kunnen zich vinden in de verlenging van het systeem. "We zitten in de situatie dat de pas nergens meer werkt op 30 juni aldus Lenaers. "We weten niet zeker hoe de pandemie zich ontwikkelt. Dus dat de commissie met een voorstel komt om de pas een jaar te verlengen, vind ik volstrekt logisch. Het is geen verplichting voor de lidstaten om te eisen dat mensen die pas gebruiken. Landen kunnen versoepelen zoals ze willen."

Van pandemie naar endemie
Een aantal lidstaten, zoals Denemarken en Spanje, spreekt over de coronabesmettingen als een endemie, zoals de griep. De commissie zag daarin geen reden om een voorstel voor verlenging van de QR-code uit te stellen. Ook de Limburgse Europarlementariërs zien geen gevaar dat de QR-code na de pandemie een realiteit zal blijven. "Is het nog een bruikbaar instrument? Als het dat niet meer is, moeten we stoppen met verlengen. Maar zo ver zijn we nog niet."

Booster
Voor reizigers die hun laatste vaccinatie minder dan negen maanden geleden kregen, blijft de Europese QR-code geldig. Dat geldt ook voor mensen die recent een booster hebben gehad. De landen in Europa besluiten zelf of ze die QR-code zonder aanvullende eisen accepteren. De meeste landen eisen de komende carnavalsvakantie naast die QR-reispas niet langer een negatieve PCR-test.