De gruwelijke dood van de laatste heks van Limburg

Deze vrouw uit Limbricht werd in 1674 slachtoffer van het laatste heksenproces met dodelijke afloop op het grondgebied van het huidige Nederland.

Op 4 juni beginnen de opnames van de korte film De beul van Entgen Luyten. Regisseur Gideon van Eeden vond het 17de eeuwse heksenproces passend om te verfilmen omdat hij aandacht wil vragen voor geweld tegen vrouwen. Hij komt oorspronkelijk uit Zuid-Afrika en heeft van nabij meegemaakt hoe vrouwen slachtoffer van geweld werden. “Ik vraag me af wat mannen zouden moeten doen bij het zien van vrouwenonderdrukking. Vanuit die vraag komt de inspiratie om een aangrijpende, intense korte film te maken”.

De film die naar verwachting 16 minuten gaat duren, probeert het proces tegen Entgen Luyten waarheidsgetrouw te volgen. De rol van Luyten wordt gespeeld door Kiki van Aubel: “Wat ik stoer aan deze vrouw vind is dat ze haar rug recht hield tijdens het proces. Ik weet niet of ik zelf zou buigen tijdens die vreselijke martelingen”. Luyten weigerde toe te geven dat ze een heks was. Ze was er van overtuigd dat ze in de hemel zou komen als ze vast hield aan de waarheid dat ze onschuldig was.

Opvallend is dat er los van de film ook een boek over het laatste slachtoffer van heksenvervolging op huidig Nederlands grondgebied verschijnt. Susan Smit heeft de roman “De heks van Limbricht” voltooid. Voor het boek dat eind deze maand verschijnt deed ze archiefonderzoek in het Erfgoedcentrum De Domijnen in Sittard. Smit scheef eerder het boek Heks over de westerse spiritualiteit en haar eigen zoektocht naar hekserij.

Het heksenproces tegen Entgen Luyten leeft al eeuwenlang voort in volksverhalen in de streek rond Limbricht. Luyten was een zelfbewuste vrouw die aangeklaagd werd als heks. Er zou een man overleden zijn nadat hij uit hetzelfde glas bier had gedronken als Entgen. Verder beweerden mensen dat een meisje kreupel was geraakt na contact met Entgen. Ze zou ook verantwoordelijk zijn geweest voor de plotselinge dood van koeien en paarden.

In 1674 kwam het tot een proces tegen Entgen Luyten op het kasteel van Limbricht. Dat ging gepaard met wrede martelingen. Ondanks de pijn blijft Luyten ontkennen dat ze iets met hekserij te maken heeft. Uiteindelijk wordt ze dood aangetroffen in de kerker met een blauwe linnen strop om haar hals. Hoewel de lijkschouwer concludeerde dat ze gewurgd was oordeelde de plaatselijke rechtbank dat Entgen Luyten zelfmoord had gepleegd uit schuldbesef. Ze werd begraven onder de galg in Einighausen.