Onderzoek: Limburgers toongevoeliger dan Chinezen

De Geleense taalwetenschapper Stefanie Ramachers concludeert dit in haar onderzoek naar toonhoogteverschillen binnen woorden in het Limburgs.

Het Limburgs is een zogenaamde 'toontaal'. In het Limburgs kan de melodie waarmee een woord wordt uitgesproken de betekenis veranderen. Dit fenomeen kent de Nederlandse taal niet en geeft het dialect zijn kenmerkende zangerige klank. Zo kan het Limburgse woord zeeve bijvoorbeeld ‘zeven’ (het getal) of ‘zeven’ (het werkwoord) betekenen, afhankelijk van de melodie (de toon) waarmee het woord wordt uitgesproken.

Stefanie Ramachers deed promotieonderzoek naar de verwerving van deze toonhoogteverschillen. Ze vergeleek baby’s van zes tot twaalf maanden oud, die opgroeiden binnen een Limburgssprekend gezin, met baby’s uit andere delen van het land. Uit Ramachers’ onderzoek blijkt verrassend genoeg dat Limburgse én Nederlandse baby’s dezelfde gevoeligheid voor toon hebben.

Dit gaf de Geleense aanleiding om een vervolgonderzoek bij volwassenen te doen. Ramachers vergeleek Limburgers met niet-Limburgers door ze onzinwoorden met verschillende toonhoogtes te laten horen en ze keek hoe goed beide groepen de verschillen tussen die woorden konden horen. De Limburgse proefpersonen bleken aanmerkelijk beter dan Nederlanders en waren ook heel goed in het horen van subtiele verschillen.

Door te bestuderen hoe Limburgse sprekers toon verwerken, kunnen onderzoekers te weten komen of deze verschillen consequenties hebben voor het leren van een toonsysteem.