De stilstand van het sociale leven is ook merkbaar in de Limburgse moskeeën.
"Alles ligt stil", zegt Amine Oulad Lmaroudia van de Nour-moskee in Heerlen.
Komende donderdag start voor moslims de ramadan. Alhoewel religieuze bijeenkomsten tot dertig personen op papier nog mogen, zijn de moskeeën overal dicht. "Want wat ga je dan doen met de 31ste bezoeker die voor de deur staat?", zegt Hakan Tasdemir van de Venlose Tevhid-moskee. "We kiezen liever voor duidelijkheid. Tot de overheid anders beslist, blijft de moskee dus dicht. Ook tijdens de ramadan die voor de deur staat."
Periode van saamhorigheid
Tasdemir denkt dat de sluiting van de moskeeën lastig is voor moslims. Het is een periode van saamhorigheid waarbij het juist fijn is om bij elkaar te komen. "De ramadan is onze kerstperiode. Denk maar hoe het is om Kerst in je eentje te moeten vieren. Als eten met je ouders niet mogelijk is." Oulad Lmaroudia schetst eenzelfde soort beeld. "Het zal een sfeerloze ramadan worden. Je mag niet naar familie en vrienden én ook niet naar de moskee om samen de maaltijd te nuttigen ‘s avonds. Digitaal contact kan fysieke samenkomst ook niet vervangen." Ook Yavuz Günes van de Fatih-moskee in Roermond zegt dat het een vreemde ramadan zal worden. "Maar het leven is belangrijker. Dat zegt de islam ook. we moeten ons nu gewoon houden aan de voorwaarden en onze ouders even niet bezoeken."
Islamoloog en oud-voorzitter van de Panningse moskee Mounir Kasmi ziet de beperkingen ook, maar denkt dat de huidige situatie ook voor bezinning kan zorgen. "Je wordt teruggeworpen op je eigen gezin. Via FaceTime kun je daarentegen wel nog 'samen' eten op afstand."
Alternatieven
Sinds de coronamaatregelen zijn ingegaan proberen de moskeeën contact te houden met hun achterban via allerlei kanalen. In Venlo zendt de imam bijvoorbeeld boodschappen via social media en in Heerlen en Hoensbroek houdt hij contact via Whatsapp-groepen met gelovigen. Er wordt nog nagedacht over boodschappen of oproepen tijdens de ramadan. Wat de overheid morgen gaat mededelen over de maatregelen wordt daarin meegenomen. "Al onze boodschappen nu zeggen ‘Blijf thuis en we denken aan jullie.’ Dat blijven we ook herhalen", zegt Tasdemir. "Alleen samen kunnen we dit coronavirus overwinnen. We denken wel na hoe we nog iets kunnen doen voor onze doelgroep. we bereiken niet iedereen via social media. We denken bijvoorbeeld na over een bos bloemen voor onze eenzame ouderen om een gebaar te maken."
Financiële consequenties
Omdat de moskee gesloten blijft lopen moskeeën ook tegen een ander probleem aan. Geen activiteiten betekent namelijk ook geen inkomsten en donaties, terwijl de vaste lasten gewoon doorlopen. Tasdemir: "Normaal gesproken wordt tijdens de vastenmaand de balans opgemaakt. De islamitische leer zegt dat mensen 1/40 deel van hun bezit moeten schenken aan minderbedeelden. De ramadan is dan ook altijd een periode dat bezoekers van de moskee extra gul zijn. Die inkomsten mis je nu. We zijn aan het kijken hoe we daar misschien toch nog iets voor kunnen verzinnen. Bijvoorbeeld door een Tikkie-verzoek online te plaatsen, zodat mensen toch kunnen doneren."
