Kasteelhoeve Hartelstein in Itteren is de nieuwe toonzaal van historische kostbaarheden die boven water zijn gekomen tijdens werkzaamheden voor het project Grensmaas.
Romeinen, Vikingen, Franken en Limburgers hebben zeker één ding gemeen: hun levens stromen door de tijd én langs de Maas.
Bodemvondsten
Die evenwijdige lijn wordt duidelijk zichtbaar dankzij allerlei historische bodemvondsten in de Maasvallei. De archeologische schatten zijn letterlijk boven water gehaald door het Consortium Grensmaas. Afgelopen decennia zijn ruim 10.000 geschiedkundige vondsten uit de prehistorie tot de moderne tijd gedaan.
Archiefkast
Volgens archeoloog Jan Roymans is daarbij gebruik gemaakt van een elektromagneet die boven het opgegraven zand en grind hing. Op die manier konden allerlei ijzeren voorwerpen uit het verleden eruit worden gefilterd.
Helemaal compleet zal de verzameling niet worden, beseft Roymans. Met een graafmachine hap je in de bodem en daarbij vind je iets of het verdwijnt voorgoed uit zicht. "Ik zie de bodem als een grote archiefkast. Die moet veiliggesteld worden. Ik vind niets zo erg als een boek te lezen waaruit bladzijden zijn gescheurd."
De meest belangrijke vondsten, waaronder een paardengraf uit 1632, worden nu in Hartelstein getoond. De verzameling in de kasteelhoeve in Itteren omvat wapentuig, landbouwgereedschap, scheepswerktuig en scheepsladingen vanaf het begin van de jaartelling.
Stormram
De provincie, de gemeente Maastricht en het Consortium Grensmaas hebben samen de nieuwe expositieruimte in Hartelstein van de grond getild. Het was aan deze drie partijen om vrijdag met behulp van een 'stormram' een opening te beuken in het archeologisch bezoekerscentrum.
De permanente tentoonstelling is een gebaar van het Consortium Grensmaas naar de inwoners van Limburg. De kasteelhoeve moet uitgroeien tot een toeristische pleisterplek waar wandelaars, fietsers en dagrecreanten op afkomen.
Het bezoekerscentrum is gefinancierd door de winning van zand en grind. De expositie maakt deel uit van het project Grensmaas om de vallei bestand te maken tegen hoogwater en uit te laten groeien tot een waardevol natuurgebied.
