Het rijke verleden van Urmond zit twee meter onder de grond
3 juni, 08:00 • 3 minuten leestijd
In Oud-Urmond zijn tijdens archeologische opgravingen bewijzen gevonden van het rijke verleden van de havenplaats. Er zijn sporen gevonden van een Middeleeuwse omwalling die de plaats moest beschermen. Op de plek van de verdwenen haven is een kademuur van zowel Naamse hardsteen als mergel ontdekt.
De archeologische opgravingen laten zien dat Urmond in de 17e en 18e eeuw een rijke havenplaats was.
Proefsleuven
Rob Janssen van de stichting Vrijheid Urmond die het initiatief heeft genomen voor het onderzoek, is blij dat die geschiedenis nu herontdekt is. Meerdere proefsleuven in het oude deel van Urmond geven geheimen prijs: bij de voormalige omwalling zijn scherven uit de twaalfde eeuw gevonden.
Kademuur van hardsteen
Het meest trots is Janssen op de kademuur die langs de haven lag: "Het was wel de verwachting dat we hier op een Naamse hardstenen kademuur zouden stuiten. Teleurstellend is dat er bij de aanleg van een persleiding in 1983 deels twee rijen stenen en de afsluitblokken gesloopt zijn. Maar wat we niet verwacht hadden is dat achter de hardstenen kademuur een veel oudere mergelstenen muur staat. De hardstenen muur is daar later voor gezet. Als je kijkt naar de afmetingen en versieringen van de blokken moet dat een behoorlijke investering geweest zijn. Dus men verdiende genoeg".
Verval door mijnschade
Urmond was van 1600 tot 1850 een bloeiende havenplaats. Er werd veel geld verdiend en dat uitte zich in grote huizen van reders en imposante schuren waarin goederen werden opgeslagen. Maar halverwege de vorige eeuw raakten die gebouwen in verval door mijnschade. De ondergrondse steenkolenwinning veroorzaakte verzakkingen, in Urmond tot wel vijf meter. Bij elk hoogwater stroomde de Maas de huizen, schuren en het klooster bij de haven binnen.
Rotte vloeren
Charles Gelissen is geboren in 1928 en maakte de sloop van de verzakte panden mee. Hij kan zich ook herinneren in welke omstandigheden de inwoners er toen leefden. "Als het fors regende, liep het water de straten en huizen in. Het water stond tot een meter in de woonkamers, de mensen moesten meerdere keren per winter op de zolder wonen. Het is eens gebeurd dat iemand een kledingkast op een tafel zette. Maar die zakte door de rotte vloer waardoor de kleren door de kamer dreven". De verkrotte historische havenbuurt werd rond 1962 gesloopt. De omgeving is twee meter opgehoogd en nooit meer overstroomd.
Boek en tentoonstelling
Het archeologisch onderzoek wordt uitgewerkt en straks gepresenteerd in een tentoonstelling, boek en website. Bovendien worden structuren van verdwenen bebouwing zichtbaar gemaakt via aanplantingen en betegeling.
