Barbara wordt al 550 jaar vereerd in Maastricht

Reliekschrijn met een reliek van de Heilige Barbara in de Sint-Servaasbasiliek in Maastricht. © Jean-Pierre Geusens
De heilige Barbara is in Limburg vooral bekend als patroonheilige van de mijnwerkers. Maar deze heilige blijkt niet alleen bekend bij ondergrondse arbeiders. Al eeuwenlang wordt ze vereerd door een broederschap in Maastricht die niets met steenkolen te maken heeft.
De Broederschap van de Maagd en Martelares Sint-Barbara, die aan de Sint-Servaasbasiliek verbonden is, viert komende maanden het 550-jarig jubileum.

Jubileum

De Barbarabroederschap is de oudste broederschap van Maastricht. In 1470 werd de mannenbroederschap voor het eerst in een document genoemd. Dat betekent dat het jubileum eigenlijk al in 2020 gevierd had moeten worden, maar vanwege de coronapandemie is dat twee jaar opgeschoven.
Het jubileum wordt onder andere gevierd met een expositie, een nieuwe hymne en een vesperviering. Zo is in de Schatkamer van Sint Servaas vanaf zaterdag een expositie over de heilige Barbara te zien.

Expositie

Op de expositie worden beelden, voorwerpen en documenten die aan Sint-Barbara gelieerd zijn getoond. Een deel van de geëxposeerde voorwerpen is eigendom van de broederschap of van de Sint-Servaasbasiliek. Een belangrijk ander deel komt uit privécollectie van Wiel Miseré uit Landgraaf. Hij verzamelt al meer dan 20 jaar alles wat met de heilige Barbara te maken heeft.

Glossy

Ook verschijnt ter ere van het jubileum de glossy Barbara met weetjes over de jubilerende broederschap en hun patrones. Zo is te lezen dat Barbara de huishoudster van Sinterklaas was. In oude tradities hielp ze de goedheiligman bij het rondbrengen van cadeaus en legde ze haar oor te luister of kinderen wel braaf waren geweest.

Barbaramijn

Het had daarnaast niet veel gescheeld of in Limburg was een heuse Barbaramijn aangelegd. In de jaren '30 van de vorige eeuw waren er serieuze plannen voor een mijn in de toenmalige gemeenten Vaals, Wittem, Slenaken en Noorbeek. Onder de naam Barbara werd een concessie aangevraagd voor de winning van ijzer, mangaan, lood en zinkerts. De mijn is er nooit gekomen.

Onthoofd

Volgens de overlevering was Barbara de dochter van Dioscorus, een rijk man in het huidige Turkije. Ze zou rond het jaar 300 geleefd hebben. Om haar tegen ongewenste invloeden van de nieuwe christelijke religie te beschermen, sloot Dioscorus zijn dochter op in een toren, zo vertelt de legende. Ondanks haar eenzame opsluiting bekeerde Barbara zich toch tot de nieuwe religie. Haar vader besluit haar uiteindelijk te onthoofden.

Nieuwe hymne

De expositie wordt op zaterdag 10 september geopend na een speciale vesperviering, die om 17:00 uur in de Sint-Servaasbasiliek wordt gehouden. Tijdens die viering wordt een nieuwe Barbarahymne ten gehore gebracht, die bij gelegenheid van het jubileum is gecomponeerd door de Maastrichtse musicus Hans Leenders. Het werk wordt uitgevoerd door de Schola Maastricht onder leiding van Hans Heijkers. Ook wordt die middag de Barbara-glossy gepresenteerd.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar redactie@l1.nl!