Drukke tijden voor botanisch kunstenaar Stefan Cools

Uit het leven van een vlinder: Tentoonstelling Stefan Cools in De Domijnen © Stefan Cools
De stikstofproblematiek en de boerenprotesten hebben de schijnwerper gezet op onze natuur en hoe we die willen inrichten. Botanisch kunstenaar Stefan Cools uit Bunde is al 20 jaar met die vraag bezig: “Als kunstenaars zijn wie pioniers. Wij staan er ook iets anders in dan mensen die er pas net mee bezig zijn.”
Het zijn drukke weken voor Stefan Cools (Sittard, 1981). Hij ontwierp de daktuin van Museum Van Bommel Van Dam, die deze week is opengegaan. Zijn eerste solotentoonstelling loopt momenteel in museum De Domijnen in Sittard. En afgelopen weekend ging er een documentaire over zijn werk en leven in première. Als een rode draad door al dat werk loopt zijn liefde voor de natuur: “Hoe gaan we om met ons landschap, hoe richten we het in? Daar ben ik, samen met mijn partner Sandra, al meer dan twintig jaar mee bezig.”
Botanisch kunstenaar Stefan Cools © Sandra van den Beuken

Kunst, natuur en wetenschap

Het werk van Cools bevindt zich op het snijvlak van kunst, natuur en wetenschap. Voor zijn project ‘Lepidoptarium’ bijvoorbeeld heeft hij bloemenvelden ingezaaid in Baarlo, Bunde, Heythuysen, Houthem, Maastricht en Susteren. Hier heeft hij samen met vrijwilligers de afgelopen twee jaar artistiek en wetenschappelijk onderzoek gedaan. Ze proberen er bijvoorbeeld achter te komen welke zaden waar floreren, en welke vlinders waar van profiteren. De tentoonstelling ‘Uit het leven van een vinder’ in De Domijnen toont de weerslag van dat onderzoek: “Je kijkt als het ware door de ogen van de vlinder naar de natuur om je heen. Dat is een andere manier van kijken dan de meeste mensen gewend zijn.”

De Steriele Tuin

Mensen bewust maken van hun (natuurlijke) omgeving speelt ook een rol in de daktuin die hij samen met zijn vrouw, landschapsarchitect Sandra van den Beuken, voor Museum Van Bommel Van Dam heeft ontworpen: ‘De Steriele Tuin’. “In hun zoektocht naar spectaculaire bloemen selecteren kwekers steeds vaker planten die onvruchtbaar zijn. Alle energie gaat naar de onnatuurlijk grote bloemen. Daardoor wordt er nauwelijks nectar aangemaakt en zet de plant geen zaad meer. Fantastisch om te zien, zo’n bloem, maar voor de natuur waardeloos.” De Steriele Tuin bij Van Bommel Van Dam bestaat uit twee delen. Aan de ene kant de gemanipuleerde, steriele planten. Aan de andere kant, de oorspronkelijke varianten van die plantensoorten, zoals de insecten die het liefste aantreffen. Cools: “Ga maar op onderzoek uit. Stel jezelf de vraag; wie voelt zich welkom in jouw tuin.”
'De steriele tuin', de daktuin van Museum Van Bommel Van Dam © Stefan Cools

Geen modeverschijnsel

De onderwerpen waar Cools zich mee bezig houdt zijn hyperactueel, gegeven de huidige stikstofproblematiek, de boerenprotesten en de discussie over hoe we ons landschap, onze natuur inrichten. Cools: “Wij zijn hier al twee decennia mee bezig, het is geen bevlieging of modeverschijnsel. Als kunstenaars zijn we ook eigenlijk al een paar stappen verder in die hele discussie. Bijvoorbeeld het belang van inheemse soorten, het belang van kleine landschapselementen, de vraag hoe een landschap er überhaupt zou moeten uitzien, daar zijn wij al jaren mee bezig. Precies de zaken waar het nu in de media ook over gaat. Wij nemen de natuur als uitgangspunt, en dat doen we al heel lang.”

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar redactie@l1.nl!